«Құрметті Марат Каримжанович, мен сіздің «Ұсынамыз, жасаймыз, іске қосамыз» оптимизмге толы баяндаманы мұқият тыңдадым. Алайда, іске асыру мерзімі өткен сайын, сандардың әсемдігі арта түседі. Өкінішке орай, мен сіздің оптимизміңізбен келісемін.
Теміржол инфрақұрылымының мәселелері. Теміржол инфрақұрылымының жағдайы көңіл көншітпейді: 61% локомотивтер тозған.
Жол құрылысындағы мәселелер. Соңғы 10 жылда тек бір жол мерзімінен бұрын және бағасын арттырмай салынды – БАКАД. Бұл шетелдік мердігерлердің арқасында. Сол уақытта отандық компаниялар «КазАвтоЖол» тарапынан туындаған бюрократиялық кедергілермен бетпе-бет келеді: жоғары бағалар, шексіз мерзімдерді созу.
Сұрақтар. Бірінші – шілдеде Қазақстанның даму банкі «КазАвтоЖолға» 450 миллиард теңге бөлді. Компанияның жалпы қарыз жүктемесі қандай? Бұл кредит қандай шарттармен берілді және компания оны қалай қайтарады?
Екінші – неге шетелдік компаниялар жолдарды жылдам, сапалы және бағасын қайта қараусыз салады, ал қазақстандық компаниялар үнемі кешігулермен бетпе-бет келеді?
Үлкен Алматы көліне (БАО) апарар жолдың сын жағдайы. Стратегиялық маңызды таулы жол, ұзындығы 15 шақырым, Алматыны БАО-мен байланыстырады, үш жыл бұрын жыраға құлады. Бұл жол елдің ең ірі қаласын ауыз сумен қамтамасыз етеді.
Капиталды жөндеу жобасы 2021 жылы әзірленген және мемлекеттік сараптаманың оң қорытындысын алған. Дегенмен, әлі күнге дейін жөндеу жұмыстары басталған жоқ.Сұрақ – жол қашан жөнделеді? Егер министрлік уақтылы жөндеуді қамтамасыз ете алмаса, оны Алматы қаласының балансында қалдырған дұрыс па?», – деп сұрады мәжілісмен.
Көлік министрі былай жауап берді:
««КазАвтоЖолдың» қарыз жүктемесі. Шілдеде Қазақстанның даму банкі компанияға базалық ставка плюс 0,75% бойынша 435 миллиард теңге бөлді. Сома әртүрлі валюталарда берілді.
Қаржы орташа жөндеу жұмыстарын жүргізуге бағытталған, бұл капиталды жөндеуден 10 есе арзан және іске асыру мерзімі бойынша 2 есе жылдамырақ, себебі жобалық-сметалық құжаттаманы талап етпейді, тек ведомстволық сараптама қажет.
Неге шетелдік мердігерлер жылдамырақ? Шетелдік компаниялар халықаралық қаржы институттары қаржыландыратын жобаларға қатысады, онда айналым талаптары 100 миллион доллардан асады. Қазақстандық компанияларда мұндай ресурстар жоқ.
Бұл мәселені шешу үшін учаскелерді кішігірім бөліктерге бөлеміз және шетелдік банктермен келіссөздер жүргіземіз, осылайша консорциумға Қазақстандық компаниялар енгізіледі, оларға шартты жеңілдіктер беріледі.
Негізгі мақсат – Қазақстандық компанияларды барынша тарту», – деп атап өтті Марат Карабаев.
Автомобиль жолдары комитетінің төрағасы Толеген Абдуллин БАО бойынша сұраққа жауап бере отырып, Алматы – космостанция (БАО-ға дейінгі учаске) жолы республикалық екенін атап өтті. Капиталды жөндеу жобасы 2021 жылы әзірленген, бірақ бюджет қаражатының тапшылығына байланысты жүзеге асырылуы ұзаққа созылды.
«Біз осы жолды келесі жылы жөндеуді жоспарлап отырмыз. Жөндеу жұмыстары аяқталғаннан кейін жол Алматы қаласының әкімдігіне одан әрі қызмет көрсету үшін беріледі», – деп қосты ол.