2025 жылы доллардың бағасы қанша болады: қаржыгерлердің болжамы.
Аналитиктер АФК атап өткендей, 2024-2025 жылдары әлемдік экономиканың өсу қарқыны шамамен 3,2-3,3% деңгейінде тұрақталады. Бірақ жағдайдың қалай дамитыны әзірге анық емес: бәрі АҚШ-тың сайланған президенті Дональд Трамп пен оның командасы таңдаған стратегияға байланысты.
Қазақстан үшін басты қауіп, әдеттегідей, мұнай бағаларымен байланысты. Оларды АҚШ-та сланцевой мұнай өндірудің артуы мен ОПЕК+ әрекеттері шайқалтуы мүмкін (картель қазіргі бағаларға көбірек төзімді болып, оларды көтеруге соншалықты құлшыныс танытпайды).
«Мұндай сценарий экономиканың өсуі, сауда балансы, ағымдағы операциялар шоты, бюджетке және Ұлттық қорға түсімдер, ұлттық валютаның курсы, инфляция секілді негізгі макроэкономикалық көрсеткіштерге теріс әсер етуі мүмкін, бұл Қазақстан экономикасын әртараптандыру және қазақстандықтардың әл-ауқатын жақсарту бойынша күш-жігерді айтарлықтай қиындатады», екпін түсіреді сарапшылар.
2025 жылы елдің ЖІӨ-і алты пайыздық мақсатты деңгейге жетпейтіні анық, тіпті 2023 жылғы 5,1% деңгейіне де жуықтай алмайды. Сарапшылардың пікірінше, 2025 жылы Қазақстан экономикасы «шамамен 4,4%» өседі.
Ал доллар курсы көп жағымсыз тосын сыйларды сыйлауы мүмкін. Экономистер қазақстандықтарды қуанта алмайды: келесі жылы америкалық валюта одан әрі қымбат болады деп күтілуде.
«2023 жылдың қорытындысы бойынша 1,7% қалыпты нығаюдан кейін, ұлттық валютаның доллармен салыстырғандағы курсы 2024 жылдың соңында 10% -дан астам төмендеуі мүмкін, өйткені шетел валютасына ішкі сұраныс ұсыныстан айтарлықтай асып түседі. 2025 жылы USD/KZT курсы 545,2 теңгеге (+6% қазіргі мәнге) дейін көтерілуі мүмкін», — деп хабарлайды АФК болжамы.
Ұлттық валютаның курсына бірнеше фактор теріс әсер етеді — шикізат бағалары, ОПЕК+ квоталарын сақтау үшін мұнай өндірудің төмендеуі, Қытай мен Еуропадағы экономикалық өсудің баяулауы (мұнда негізінен Қазақстандық шикізат сатып алынады), импорттың артуы және геосаяси шиеленіс.
2024 жылдың қорытындысы бойынша инфляция шамамен 8,7% деңгейінде қалыптасуы мүмкін. Ал 2025 жылы ол, мүмкін, одан да жоғарылайды: қаржыгерлердің болжамы бойынша, келесі жылдың соңына қарай бағалар 9,5% -ға өседі. Бұған тенгенің әлсіз курсы, ақылы қызметтер саласындағы реформалар, еңбек өнімділігінің төмендігі және басқа да факторлар себеп болады. Инфляцияны бес пайыздық мақсатты деңгейге қайтару, үкіметтің айтуынша, мүмкін болмайды.
Негізгі ставка келесі жылы 14,25% деңгейіне біртіндеп төмендеуі мүмкін. Яғни, ол 2024 жылдың қараша айындағы күрт көтерілген деңгейіне оралады. Жалпы, ақша-кредит саясаты қатаң болып қала береді.
«Экономикадағы нақты пайыздық мөлшерлеме 6,85%-дан 4,75%-ға дейін төмендеуі мүмкін, бұл тенгемен номинирленген активтердің тартымдылығына және ұлттық валютаның курсына теріс әсер етеді», сарапшылар көрсетеді.
Жоғары инфляция мен негізгі ставка бизнестің кредит беруіне теріс әсер етуі мүмкін, ал бөлшек кредиттеудің динамикасы баяулайды.
Бұрын қаржыгерлер 2024 жылдың соңындағы доллар курсы бойынша қарама-қайшы бағалаулар берген. Егер сіз оптимист болсаңыз, бұл материал сізге көбірек ұнайды. Ал егер сіз пессимистік көзқараста болсаңыз, осы сілтеме бойынша күңгірт болжамды оқыңыз.