Қазақстандағы ғылымның басты мәселесі: НАН президенті Канадамен салыстырғанда ғалымдар саны 10 есе аз екенін атап өтті.

Қазақстанда ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарда (ҒЗТКЖ) 21 мың адам жұмыс істейді. Салыстыру үшін Куришбаев басқа елдер бойынша деректерді келтірді: Австралияда — 180 мың, Канадада — 210 мың, Оңтүстік Кореяда — 480 мың, Израильде — 77 мың, Беларусьта — 26 мың адам. 

Егер елдерді халық саны бойынша салыстыратын болсақ, Канада Қазақстаннан екі есе, Оңтүстік Кореядан екі жарым есе, Австралияда барлығы алты миллион адамға көп. Ал Израиль мен Беларусьте екі есе аз. Бұл Қазақстандағы ғылыми қызметкерлердің халық санына шаққандағы үлесінің аталған мемлекеттерге қарағанда айтарлықтай төмен екенін көрсетеді.

Сондай-ақ, Куришбаевтың айтуынша, Қазақстанның ғылыми қызметкерлерінің басым бөлігі екі астанада шоғырланған. 

«Біздің деректеріміз бойынша, ҒЗТКЖ-ға қатысатын ғалымдардың 60 %-ы Алматы және Астана қалаларында тұрады, елімізде бөлінетін барлық қаржының 66 %-ы да Алматы мен Астанаға тиесілі. 2023 жылы тек сегіз әкімдік жергілікті бюджеттен өңірлік ғылымды дамыту үшін қаражат бөлді, олардың үлесі ғылымды қаржыландырудың жалпы сомасының 0,43 %-ын құрайды», — деді ҚР Президенті жанындағы Ұлттық ғылым академиясының төрағасы.

Куришбаевтың пікірінше, бұл мәселені шешу үшін Қазақстан Президентінің шешімімен облыстық әкімдіктер жанынан ғылым мен технологиялар жөніндегі кеңестер құру қажет.

Куришбаев атап өткендей, тағы бір проблема — Қазақстанның зерттеу ортасында басым болып отырған «шағын тақырыптар».

«АҚШ-та ғылыми ашылымдардың 90 %-ы, ірі жетістіктері межелік ғылыми зерттеулер негізінде жасалады. Ал бізде конкурстарға ғылыми-зерттеу институттары, ғылыми бөлімдер, ғалымдар топтары жеке-жеке қатысады», — деді Ахылбек Куришбаев.

Бұрын біз Қазақстанда ғалымдардың жетіспеушілігі туралы мәселе көтерген едік. Бұл туралы, атап айтқанда, Orda.kz-ке берген сұхбатында тарихшы-ғалым Жақсылық Сабитов айтты.