МВД мәлімдеді, Дина Тансари «НеМолчи» қорының донаттарын жымқырды. Ол бұл туралы не ойлайды?

«Тергеу барысында Смаилованың азаматтық жұбайының есепшотына заң талаптарын бұза отырып, жалған жарияланымдар мен заңсыз ақша жинау фактілері анықталды, олар кейін жеке мақсаттарда пайдаланылды. 2021 жылдан бастап, Смаилова Қазақстаннан тыс жерде бола тұра, жәбірленушілерге көмек көрсету үшін ақша жинау туралы тұрақты түрде жариялады. Мысалы, 2024 жылдың 1-21 ақпаны аралығында Instagram әлеуметтік желісінде ол азаматтық жұбайының Қазақстандағы есепшотын және Грузиядағы банк есепшотын көрсете отырып, донаттар арқылы қаржылай қолдау көрсету туралы 10 жарияланым жасады».

Orda.kz журналистімен әңгіме барысында Дина Тансари өзіне қатысты қозғалған істерді заңсыз деп санайтынын тағы да айтты. Ол былай деп атап өтті: Қазақстан Черногориядан Дина Смаилованы экстрадициялауды сұраған, оған жауап ретінде балкан республикасы қоғамдық белсендідің кінәсін растауды сұраған, ал РК полициясынан ондай растау алмаған.

Алмат Мухаметжановтың есепшоттарына қатысты, ол ІІМ жауабында «Смаилованың азаматтық жұбайы» деген сөз тіркесімен аталған, ол былай деді: 

«Біріншіден, Алмат Мухаметжанов менің заңды күйеуім, біз ресми түрде некеге тұрдық. Екіншіден, ол "НеМолчи" қорына қамқоршылық кеңесінің төрағасы. Полиция біздің құжаттарымызды тексерді және мұны біледі, бірақ бұл ақпаратты бұрмалап отыр».

ІІМ-нің Дина Тансариға қатысты екінші шағымы — «НеМолчи» қорында аудиттік тексерулердің болмауы.

«Ел заңнамасына сәйкес, қоғамдық қор жыл сайын аудиттік тексерулер жүргізуге міндетті, олардың нәтижелерін қоғамдық ұйымның қызметінің ашықтығын қамтамасыз ету үшін БАҚ-та жариялауы тиіс. Алайда, "НеМолчи" қоғамдық қоры құрылғалы бері аудиттік тексеру жүргізілген жоқ, мәліметтер жарияланған жоқ», — делінген құқық қорғау органдарының жауап хатында.

«НеМолчи» қорының президенті бұл мәселе бойынша олардың ұйымы аудит жүргізуге міндетті емес деп санайды, себебі олар мемлекеттен ешқандай қолдау алмайды.

«Біз мемлекет бізге қандай да бір грант бөлгенде және оны игергенімізде аудиттік тексеру жүргіземіз. Бірақ бұл ешқашан болмайды!» — дейді Тансари.

Оның айтуынша, олардың қоры мемлекеттік қолдау көрсетуден принципті түрде бас тартады, сондықтан олар тәуелсіз ұйым болып қалуға тырысады. Осы себепті қаржыландыру ретінде олар донаттарды қолданады. Ал Дина Тансари олардың мемлекеттік қолдауына жататынына сенімді, олар ҚР Азаматтық кодексінің 516-бабына сәйкес «Қайырымдылық» ретінде қарастырылады.

«Донаттар бойынша біз донаторларға тұрақты, жүйелі түрде есеп береміз. Мемлекет оларға ешқандай қатысы жоқ», — дейді «НеМолчи» қорының президенті.

Сонымен қатар, Дина Тансари олардың қайырымдылық қорларымен қатар қойылып жатқанын, алайда бұл олай емес деп есептейді.

«Біз қоғамдық қормыз. Біздің жарғымызда әйелдер мен балаларды зорлық-зомбылықтан қорғау, адвокаттар ұсыну, консультация беру, психологтармен қамтамасыз ету және ағартушылық жұмыстар жүргізу туралы жазылған. Біз жарғымыздан тыс әрекет етпейміз», — дейді ол.

Сонымен қатар, Тансари аудит тексеруін тапсырыс беру шамамен бес миллион теңге тұратынын, қордың ондай мүмкіндіктері жоқ екенін айтты.

ІІМ-нің жауабына оралып, онда тергеу барысында «НеМолчи» қорының аудиттік тексеруі тағайындалғаны айтылған:

«Аудиттік тексеру барысында Д. Смаилованың азаматтық жұбайының жеке есепшотына 56 миллион 123 мың теңге көлемінде 7 мыңнан астам транзакция жасалғаны анықталды. Бұл сомадан тексерушілер жәбірленушілердің адвокаттарына 5 миллион 608 мың теңге көлемінде қызметтерді төлеу расталғанын, қалған сома қордың қызметімен байланысты емес қажеттіліктерге жұмсалғанын атап өтті».

Тансари бұл мәселеге қатысты былай дейді: бірінші, полиция өзіне тән емес аудит функциясын алған. Екіншіден, оның айтуынша, жинақталған қаражат олар адвокаттардың ақысына ғана емес, қордың жұмысын қамтамасыз ету үшін басқа да мақсаттарға жұмсалатынын айтты. Мысалы, 2023 жылға арналған есепте қордың шығыстары 65,9 миллион теңгені құраған. Онда адвокаттардан басқа, жәбірленушілерге көмек көрсету, қызметкерлердің жалақысы, офис жалға алу, баспасөз-конференцияларын өткізу, интернет төлемдері және т. б. шығындары көрсетілген, соның ішінде 5,3 миллион теңге Дина Тансаридің емделуіне, Черногорияға көшуіне және тұрғын үйді жалға алуына жұмсалған.