Назарбаевтың күйеу баласына сот процесі басталуы мүмкін бе? Қазақстанның ең бай адамдарының бірі Тимур Құлибаевты не күтіп тұр?
Кулибаев әйелімен бірге елдегі ең ірі коммерциялық банк Halyk bank-ты бақылауда ұстайды. Ол Алматы, Астана, Атырау, Ақтөбе, Ақтау, Шымкент және Дубайда жалпы алаңы миллион шаршы метрден асатын коммерциялық жылжымайтын мүлікті жалға беру және басқару бойынша Mercury Properties компаниясына ие.
Сонымен қатар, Кулибаевтың екі оннан астам мұнай өндіру және мұнай трейдерлік компанияларындағы үлестері бар.
Барлық бұл мүлік Назарбаевтың билік еткен кезінде жұбайларымен сатып алынған. Алайда, алғашқы президент биліктен кеткеннен кейін, Кулибаев сот алдында жауап беруі мүмкін. Nege Aqsha телеграм-каналының мәліметтері бойынша, олигархқа Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы жанындағы Активтерді қайтару комитеті талап арыз берген: бұл ақпарат «Судебный кабинет» порталында жарияланғаннан кейін белгілі болды.
Осы орайда мәжіліс депутаты Ермурат Бапи олигархты Қазақстан мұнайын сатудан табыс алып отырғаны үшін айыптады. Бапи, Қазақстан мұнайын сатудан түскен табыстың едәуір бөлігі Кулибаевқа тиесілі компанияларға кететінін мәлімдеді: олар 200-ден астам, 22 елде тіркелген. Депутаттың айтуынша, олигарх артық пайда табуда, ал Қазақстан бюджеттегі тапшылықты сыртқы қарыздар мен болашақ ұрпақ үшін құрылған Ұлттық қор қаражатын жұмсау арқылы жамап жатыр.
«Баршаға мәлім, Қазақстан мұнайы своп операциялары арқылы ел ішінде бір бағамен, ал сыртында мүлдем басқа [бағалармен] сатылады. Ал айырма офшорларда және шетелдік компаниялардың шоттарында қалып қояды», — деді Ермурат Бапи. — Енді тойып алу керек, алғанымен қанағаттану қажет. Болашақ ұрпақтарға да бір нәрсе қалдыру қажет!»
Бапи Қазақстанда пайдалы қазбаларды экспорттау бойынша Ұлттық оператор құру мәселесінің көтерілгенін атап өтті. Оның пікірінше, осындай оператордың пайда болуымен Кулибаев секілді кейбір тұлғалар мұнайды қайта сату арқылы байи алмайды.
Nege.Aqsha телеграм-каналының мәліметтері бойынша, Кулибаевтың Қазақстан мемлекеті тарапынан кедейленуге ұшырауы жоспарланған тұлғалар тізіміне енгізілу туралы шешім өткен жылы қабылданған. Содан кейін 2024 жылдың көктемінде Тимур Кулибаевтың өкілдері Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы жанындағы Активтерді қайтару комитетіне үш талап арыз жіберді, бірақ олардың барлығы қабылданбады. Содан кейін ведомство олигархтың мемлекетке таласып отырған мүлігі туралы ақпаратты жариялаудан бас тартты және бұл ақпараттың мемлекеттік құпияларға жататынын айтты.
Nege.Aqsha мәліметтеріне сәйкес, 2023 жылғы 13 қазандағы активтерді қайтару комиссиясының шешімімен Кулибаев олигалопия субъектілері тізіміне енгізілген, оның мүлкі мемлекетке қайтарылуы мүмкін.
Осы уақытта БАҚ-та Кулибаевтың Қазақстан билігімен алдын ала келісімшартқа отырғаны туралы ақпарат пайда болды: оған сәйкес, ол мемлекетке шамамен миллиард доллар төлейді, соның орнына өзінің «индульгенциясына» және активтерін сақтап қалуына мүмкіндік алады.
Бұл ақпаратты кейін мұнай-газ саласының сарапшысы Олжас Байдильдинов түсіндірді. Оның айтуынша, шын мәнінде, Қазақстан мемлекеті бұрынғы президенттің күйеу баласынан екі есе көп, яғни екі миллиард доллар алған. Бірақ ресми түрде бұл ақпарат ешкіммен расталмады.