Назарбаевтың күйеу баласына сот процесі өтеді ме? Қазақстанның ең бай адамдарының бірі Тимур Құлыбаевты не күтіп тұр?
Кулибаев және оның жұбайы Halyk bank-ты, елдегі ең ірі коммерциялық банкті басқарады. Ол Алматы, Астана, Атырау, Ақтөбе, Ақтау, Шымкент және Дубайда жалпы көлемі бір миллионнан астам шаршы метр коммерциялық жылжымайтын мүлікті жалға алу және басқарумен айналысатын «Mercury Properties» компаниясының иесі.
Сонымен қатар, Кулибаевтың екі оншақты мұнай өндіруші және мұнай трейдерлік компанияларында үлестері бар.
Бұл мүліктің бәрі жұбайлар Назарбаевтың билігі кезінде сатып алынған. Алайда, алғашқы президенттің биліктен кеткеннен кейін, Кулибаев сот алдында жауап беруі мүмкін. Nege Aqsha телеграм-арнасының хабарлауынша, олигархқа Генеральды прокуратураның Активтерді қайтару комитеті арыз түсірді: бұл ақпарат «Судебный кабинет» порталында шыққаннан кейін белгілі болды.
Осы жағдайға орай, Мәжіліс депутаты Ермурат Бапи олигархты Қазақстанның мұнайын сату арқылы артық табыс табуда айыптады. Бапидің айтуынша, Қазақстанның мұнайын сатудан түскен табыстың едәуір бөлігі Кулибаевқа тиесілі компанияларға кетеді: олардың саны 200-ден асады, 22 елде тіркелген. Депутаттың сөздеріне сәйкес, олигарх артық пайда табуда, ал Қазақстан сыртқы қарыздар мен болашақ ұрпақтар үшін құрылған Ұлттық қордың қаражатын жұмсай отырып, бюджеттегі «тесіктерді» жамайды.
«Баршаға мәлім, Қазақстан мұнайы своп операциялары арқылы ел ішінде бір бағамен, ал шетелде мүлдем басқа бағамен сатылады. Ал айырма офшорларда және шетелдік компаниялардың есепшоттарында қалады, — деді Ермурат Бапи. — Енді тойып алу, алғанымен шектелу уақыты келді. Болашақ ұрпақтарға да не болса да қалдыру керек!»
Бапи Қазақстанда пайдалы қазбаларды экспорттау бойынша Ұлттық оператор құру мәселесінің пісіп-жетілгенін атап өтті. Оның пікірінше, осындай оператордың пайда болуымен, кейбір адамдар, соның ішінде Кулибаев, мұнайды қайта сату арқылы байып кетуді тоқтатады.
Nege.Aqsha телеграм-арнасының мәліметтері бойынша, Кулибаевты Қазақстан мемлекетінің кедейлендіруге ниеттенген тұлғалар тізіміне енгізу туралы шешім бір жыл бұрын қабылданған. Одан кейін 2024 жылдың көктемінде Тимур Кулибаевтың өкілдері Қазақстанның Генпрокуратурасының Активтерді қайтару комитетіне үш арыз берді, бірақ олардың бәрі қабылданбады. Сол кезде ведомство олигархтың мемлекетке талап етілген мүлкі жөніндегі ақпаратты жариялаудан бас тартты, бұл ақпарат мемлекеттік құпияларға жатады деп мәлімдеді.
Nege.Aqsha мәліметтеріне сәйкес, 2023 жылдың 13 қазанында активтерді қайтару комиссиясының шешімімен Кулибаев олигополия субъектілерінің құпия тізіміне енгізілді, оның мүлкі мемлекетке қайтарылуы мүмкін.
Осы кезде БАҚ-та Кулибаевтың Қазақстан билігімен белгілі бір сотқа дейінгі келісімге келгені туралы ақпарат пайда болды: бұл келісім бойынша ол мемлекеттік қазынаға шамамен бір миллиард доллар төлеп, өз «индугенциясын» алып, активтерін сақтап қалуға мүмкіндік алады.
Бұл ақпаратты кейін мұнай-газ саласының сарапшысы Олжас Байдильдинов түсіндірді. Оның айтуынша, шын мәнінде, Қазақстан мемлекеті бұрынғы президенттің күйеу баласынан екі есе көп, яғни екі миллиард доллар алған. Бірақ бұл ақпарат ресми түрде ешкіммен расталмаған.